KÜLTÜR, GASTRONOMİ, FUTBOL VE TURİZM EKONOMİLERİNDE KÜÇÜLME DEVAM EDİYOR

2020 yılında büyük ölçüde küçülme yaşayan bu 4 önemli sektörde 2021 yılı içinde fazla bir ümit yok. Bunun en belirgin öğelerini kültür ve gastronomide görüyoruz.

Kültür ekonomisi pandeminin vurduğu sektörlerin başında

Kültür ekonomisinde insanların umutsuzluğa ve karamsarlığa kapılmasının nedeni, kültürel aktivitelerin durması sonucunda sektörün hızlı bir şekilde küçülmesi oldu. Bunun en büyük gelişmesini de İstanbul’da görüyoruz.  

Gastronomi de kapanan işletmeler ve işsizlik trajik bir boyutta

İkinci sektör olarak uzun zamandır restoranların kapalı olması nedeniyle gastronomi sektöründe görülüyor. Gastronomide iflaslar artıyor. Devamlı olarak işyerlerini kaybeden işletmeciler ve işlerini kaybeden işçiler, bunun en önemli göstergesi.

Kulüpler tasarruf döneminde yüksek transfer harcamaları yapıyor

Üçüncü olumsuz gelişmeyi de futbolda görüyoruz. Futbolda seyircisiz oynanan maçlar, Bein Sport’un ödemelerdeki dengesizliği, tüm bu negatif gelişmelere rağmen kulüplerin yabancı futbolculara ödedikleri büyük meblağlar futbol ekonomisini de dar bir boğaza sokmuş oluyor.

Turizmde 2021 yılı umarız 2020 yılını aratmaz

Türkiye’de ekonomik açıdan çok büyük bir ivme gösteren turizm ekonomisinde 2020 yılı çok kötü geçti. 2021’e ümitle girmeyi beklerken, Avrupa’daki krizin büyümesi, insanların yurt dışı seyahatlerini gündeme getirememesi, TUI gibi büyük şirketlerin artık fazla aktivite göstermemesi nedeniyle bu yıl Türkiye’ye gelecek turistlerde de geçen yılı tutturmamız güç olacağı ortaya çıktı. 54 ayrı sektörün etkilendiği turizm ekonomisi, Türkiye’deki dış ticaret açığını büyük ölçüde kapayan ve milyonlarca kişiye iş sağlayan bu ekonomi pek umut vermeyen bir durumda.

Türk ekonomisinin hizmet sektörü ciddi bir krizde

TAVAK Vakfı’nın 2015 ve 2018 yıllarında gerçekleştirdiği “Kültür Ekonomisi” araştırmasında, 2015 yılında Türkiye’de kültür ekonomisi GSMH’nın %6,4’nü oluştururken, 2020 yılında TAVAK Vakfı bunun %4’e kadar düştüğünden hareke ediyor. Aynı gelişme gastronomide daha büyük boyutlarda ilerlerken, futbol ve turizm ekonomisinin boyutları da Türkiye’de ekonomik karamsarlığa neden oluyor.

Prof. Dr. Faruk ŞEN

Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Başkanı ve Brandday.net Genel Yayın Yönetmeni.