Şansız bir halk ve şansız bir ülke: Afganistan

Yakın tarihe baktığımız zaman Afganistan’ın başına gelenler hakikaten çok fazla. İlk önce Sovyetlerin işgali, daha sonra ABD, bunların geliştirdiği şeriat devleti kurmak isteyen Taliban, 39,8 milyonluk Afgan halkına pek iç açıcı günler getirmedi.

Afganistan’da insanlık trajedisi yaşanıyor

Bugün Afganistan’a baktığımız zaman halkın %55 açlık sınırının altında yaşarken, işsizlik ise %38’lere ulaşmış bulunuyor. Bu kara tablo ilerleyen günlerde daha da vahim bir noktaya ilerleyecek gibi. ABD, Afganistan’dan kaçar gibi ülkeyi terk ediyor. Yalnız kendi terk etmiyor, Türkiye hariç bütün NATO ülkeleri Afganistan’ı terk ediyorlar.

Afganistan’da kim ne istiyor?

Yeni askeri ve ekonomik bir güç olan Çin’de Afganistan’a gözünü dikmiş bulunuyor. Afganistan bizim için önemli bir ülke. Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara Hükümeti’ne yardım eden ve Cumhuriyet’in ilanından sonra Türkiye Cumhuriyeti’ni tanıyıp Ankara’ya büyükelçilik açan ilk ülkelerden biri olan Afganistan, ABD ve NATO’nun ayrılmasından sonra Kabil hava alanının korunması için Türkiye’ye, Türklere kaldı.  Yabancı güçler ülkeyi terk ederken, Taliban güçleri ülkeyi ele geçirirken bizim orada asker bulundurmamız ne kadar doğru?

Taliban ülkeyi ele geçiriyor

Şu anda Taliban ülkede bulunan 407 ilçenin 57 tanesini kontrolü altına almış bulunuyor. Taliban güçlerinin her geçen gün ülkede kontrolünü arttırdığını, Afganistan hükümetinin etkisiz kaldığını görüyoruz. Taliban insanlığa karşı suçlar işleyen, burada bir terör devleti kurmak isteyen barbar bir güç. Benim askerlerim orada kalırsa gelecekleri ne olacak? Yeni askerler yollayacak mıyız? ABD bunun için Türkiye’yi teşvik ederken, aynı ABD, kendini Afganistan’da hizmet veren 55 bin Afgan’ı Türkiye’ye getirterek bunları kendi ülkesine götürmek istiyor. Bunun dışında ABD 1 milyonun üzerinde Afgan gencini İran üzerinden Türkiye’ye sokup burada örgütlemek istiyor. Niçin örgütlüyor, kime karşı örgütlüyor bunları hepimiz çok iyi biliyoruz.

Türkiye mülteciler üssüne dönüştü

Türkiye şu anda ülkemize geçici sığınmacı olarak gelen 5,4 milyon Suriyelilerin kalıcı bir duruma dönmesinden sonra şimdi ülkesine terk edecek olan 3 milyon Afganlının kaçını ülkesinde görecek? Bunu herkes bekliyor. Afganlılar kadersiz bir ulus. İranlılar onları her zaman sömürdü. İran’da şu anda 3 milyon Afgan var. Bunların 1,7 milyonu İran’da kalırken, bunların kalanları Türkiye’ye gelmeye çalışacak. İran şu anda Afganlılar için Türkiye ve Avrupa yolunda bir transit ülke konumunda. Türkiye’nin dış politikasının başına gelen Afgan sorunu hepimizi büyük ölçüde etkiliyor. Ulusal geliri bundan çok kısa bir süre önce 10 bin doları bulan Türkiye, acaba 12 bin dolara çıkacak mı derken, son ekonomik krizlerle ulusal geliri 8 bin doların da altına düştü. Böyle bir ülke Afgan göçünü kaldıramaz.  

Prof. Dr. Faruk ŞEN

Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Başkanı ve Brandday.net Genel Yayın Yönetmeni.