Türkiye’de kültür ekonomisi yavaş yavaş canlanıyor
3 dakika okuma süresi
Türkiye’de kültür ve gastronomi ekonomileri, Mart 2020’den sonra uzun bir süre duraklama dönemine girdi. Gastronomi çabuk açıldı, bu sektör toparlanma sürecine girdi.
Kültür sektörü, yasakların kalkmasıyla birlikte yeniden son iki aydır hareketlenmeye başladı. Gece 12’den sonra müzik yasağının kalkması, konserlerin başlaması, tiyatroların yavaş yavaş turneye çıkması, insanları rahatlattı ve kültür endüstrisinden hayatını kazananlara nefes aldırdı.
İBB Kültür konusunda önemli adımlar atıyor
Bu konuda en akıllı hareketi İBB yaptı. Kültür sektöründen geçinenlere şehrin belirli meydanlarında konser vb etkinlikler yapmalarını sağladı ve belirli ödemeler yaptı. Böylece İstanbul Boğazı’nın birçok yerinde halkın ilgisini çeken konserler, animatörlerin gösterileri ve diğer kültürel etkinlikler oluyor.
Türkiye’de kültür endüstrisi için Kültür ve Turizm Bakanlığının daha eli açık bir görünüm arz etmesi lazım. Özellikle özel tiyatrolar şuanda Türkiye’de bitmiş durumda. Bu sanatçılara destek verilmesi, turnelerinin organizasyonunda katkılarda bulunmak, bu sektörde çalışan insanlara maddi-manevi olarak destek sağlar.
Türk ekonomisi içinde kültür endüstrisinin konumu
Kültür ekonomisinde diğer bir gelişmede artık önemli kültürel etkinliklerin ve konserlerin İstanbul’da gerçekleşmesi oldu. Bundan önce Saray kendisine yakın sanatçılara ( Demet Akalın, Alişan vb) konser yapmaları için para harcamıştı. Bu kişiler COVID-19 nedeniyle derinleşen ekonomik krizde en az zarar görenlerdi. Esas zarar görenleri hep ihmal ettik. Bunların ihmal edilmemesi lazım. Türkiye’de kültür ekonomisi 2016 yılında GSYH’nın %7’sini oluşturuyordu. Son gelişmelerden sonra bunun %3-3,5’a düştüğünden hareket edebiliriz. Kültür ekonomisinin pandeminin seyrine göre yeniden toparlanacağından hareket edecek olursak önümüzdeki yıllarda bu endüstrinin yeniden GSYH’nın %5-7 seviyesine döneceğini öngörmekteyiz.
Türkiye’de kültür ekonomisinin ilk ölçümünü Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı (TAVAK) olarak 2017 yılında yaptık ve kitaplaştırdık. Şimdi 2022’de bunu yenileyeceğiz ve kentlere yönelik mikro araştırmalara başlayacağız. Bu konuda yine ilk adımı İstanbul Büyükşehir Belediyesi atıyor. İBB, İstanbul’da kültür ekonomisinin boyutlarının ölçümünü gerçekleştirecek. Maalesef, İzmir gibi iller bu konuda oldukça duyarsız. Halbuki kültür ekonomisi Almanya’da çelik ve kömürün bittiği yerde devlet ve belediyelerin desteği ile çok büyümüş ve ciddi istihdam sağlamıştı. Umarız bu konunun önemini Türkiye’de belediyeler kavrar.
Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Başkanı ve Brandday.net Genel Yayın Yönetmeni.
