YÜKSELEN FAİZLER VE YASAK KARARLARI
2 dakika okuma süresi
Türkiye ciddi bir ikilem içerisine girdi. Bir yerde dövizin başını alıp gitmesi nedeniyle, ülkede TCMB beklenen faiz artışını yaptı. %4,75’lik bir faiz artışıyla karşı karşıyayız. Şu anda faizler %15’e yükseldi. Bu da artık kredi faizlerinin %18’lere yükseleceği anlamına geliyor.
Dünyadaki faiz oranlarına baktığınız zaman Almanya’da %0, ABD’de %0 ve komşumuz Yunanistan’da bile %0’ken dövizin yükselişini durdurmak için böyle bir yüksek faiz kararı aldık, yoksa Türk insanı akşamları hasılatını euro veya dolara çeviriyordu.
Şimdi bu faiz kararının getirisi ne olacak?
Dövize olan talep azalacak, azalmak zorunda kalacak. Buna karşılık maliyetler arttığı için acaba üretime etkisi ne olacak? Faizlerin böyle artmasının olumlu bir yönü de gereksiz konut ve otomotiv harcamalarımız azalacak. Bu konuda faizler düşük olduğu zaman yatırım yapan insanlar, borçlarını ödeyemedikleri için ellerindeki malları kaybediyorlardı.
Enflasyona etkisi olabilecek mi?
Bu iki konuda da çok negatif bir etki beklememek lazım. Enflasyon olması için Türkiye’de ciddi bir talep olması lazım. Halkımız şu anda günlük gerektiği ihtiyaçlarını karşılamadığı için fazla para harcayamıyor. Enflasyonda çok fazla artış olmayacak.
Ciddi bir kısır döngü içerisine girdik… Yunanistan’da %0 faiz, Almanya ve ABD’de %0 faiz… Bu elbette ki ekonomimiz için önemli bir negatif etki. Diğer bir negatif etkiyi de pandemi kapsamında alınan yeni yasaklarda görüyoruz. İstanbul’da COVID-19 oranları büyük ölçüde arttı. İnsanların bunlara karşı korunması lazım. Atılan adımlar muhakkak gerekli ama bu adımlar gastronominin tam anlamıyla çökmesini gerektirecek. Gastronomide 2,6 milyon insan çalışıyordu ve önemli bir kısmı da sigortasız çalışıyordu. Aileleri ile birlikte 10 milyon 400 bin kişi etkilenecek.
Gastronomi tam anlamıyla çöküşe girerse bunun işsizliğe de çok ciddi etkisi olacak.
Bu kış sert geçecek, fakat Türkiye’de mevduat hesaplarının %60’nın döviz olması ve dövize verilen faizin düşük olması nedeniyle evlerde saklanan dövizlerin önlenmesi lazım. Türkiye’de Türk parasına geçiş yapmak lazım. Türkiye’de ciddi bir de sermaye kaçışı var. Sabancılardan tutun birçok büyük holding artık başka ülkelerin vatandaşlığını alıp, kuruluşlarını da başka ülkelere taşıyorlar.
Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Başkanı ve Brandday.net Genel Yayın Yönetmeni.
